Su Yönetiminin Etkin Bileşeni: Yeniden Kullanım
Doç. Dr. Nurdan Büyükkamacı
Suyun canlılar için önemi ve suyun dünya üzerindeki dağılımı üzerine literatürde pek çok
yayın bulunmaktadır. Tüm yayınlarda temel konu yerkürenin yaklaşık %75’ini oluşturan
suyun büyük bir kısmının tuzlu su olması ve geri kalan tatlı su kaynaklarının da ancak küçük
bir bölümünün kullanılabilir su sınıflandırmasına girebilmesidir. Dünyadaki toplam su miktarı
1.4 milyar km3 olarak verilmektedir. Bunun %97.5’u okyanus ve denizlerde tuzlu su olarak
bulunmaktadır. Geriye kalan ve 35.2 milyon km3 eden %2.5’luk kısmı ise tatlı su formunda
bulunmaktadır (yeraltı suyu, göller, nehirler ve kutuplardaki buzullar); ancak küçük bir kısmı
(%0.6) içme suyu kaynağı olarak kullanıma uygundur. Dünya içme sularının %25-40’lık
bölümünü yer altı suları sağlamaktadır (Atalık, A.; http://www.karasaban.net). Birleşmiş
Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) tarafından Paris’te açıklanan Dünya
Su Gelişme Raporu’na göre en kaliteli suyun Finlandiya’da olduğunu bildirilmiştir. Tatlı su
kaynakları ve özellikle yeraltı sularının miktarı ve temizliği, atık suyun nasıl arıtıldığı
kriterleri değerlendirilerek oluşturulan listede 2.sırada Kanada, 3. sırada Yeni Zelanda yer
alırken Türkiye, listenin 45. sırasında bulunmaktadır. Almanya ise 57. sırada Türkiye’nin yanı
sıra Ekvator, Venezüella, Hırvatistan ve Bulgaristan gibi ülkelerin gerisindedir. Listenin son
ülkesi 122. sırada Belçika’daki suyun niteliğinin ve niceliğinin yetersiz olduğu belirtilen
raporda, ülkedeki yoğun sanayi atıklarına ve atık suların arıtılmasının kötü oluşuna dikkat
çekilmiştir (Akpınar, K.; http://www.aksaray.edu.tr).
Genel kabullere göre, yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı 10.000 m3’ten fazla olan
ülkeler su zengini sayılmaktadır. Bir ülkede yılda kişi başına düşen tatlı su miktarı 1700
m3’ten düşükse, o ülkenin “su baskısı” ile, anılan miktar 1000 metre küpün altına inmiş ise
“su açığı” ile karşı karşıya kabul edilmektedir. Ülkemizde kişi başına düşen kullanılabilir su
miktarı 1.500 m3 civarında olup, ülkemiz su kısıdı bulunan ülkeler arasında yer almaktadır
(Atalık, A.; http://www.karasaban.net; Akpınar, K.; http://www.aksaray.edu.tr). 2030 yılında
nüfusu 80 milyona ulaşacak olan Türkiye, kişi başına düşen 1100 m3 kullanılabilir su
miktarıyla, su sıkıntısı çeken bir ülke durumuna gelecektir (www.dsi.gov.tr).