Gediz Nehri Su Kalitesi Parametrelerinin Eğilim Analizi
Hasan Cenk Çetin – Prof. Dr. Nilgün Harmancıoğlu – Ayhan Sarıyıldız – Aslı Erdenir Silay
İnşaat Mühendisleri Odası
Dünya nüfusunun hızla artması, sanayileşmenin gelişmesi mevcut tatlı su kaynaklarına olan
talebi artırmakta, kaynaklardan yararlananlara eşit ve sürdürülebilir su tahsisinde sıkıntılar
yaratması beklenmektedir. (UN, 2003).
Doğal kaynakların sürdürülebilir olması çevre sorunlarının çözümünde ana hedef olarak
belirlenmesini, Birleşmiş Milletler tarafından suyun sürdürülebilir kalkınma hedeflerine
ulaşmada en önemli yaşamsal kaynak olarak kabul edilmesini sağlamaktadır.
Sürdürülebilirlik, kısa vadeli hedeflerin yerine uzun vadeli hedeflerin gözetildiği, mevcut
ihtiyaçları karşılarken doğal çevreyi ve kaynakları bozmamayı amaç edinen ve geleceğe ait
taleplerin karşılanmasını içeren bir yaklaşımı ifade etmektedir (Harmancıoğlu, 2004).
Kullanılabilir su kaynaklarının dağılımındaki bölgeler arasındaki düzensizlik, iklim
değişikliklerinin olumsuz etkileri ve taleplerin yoğunlaşması sürdürülebilir kalkınma
hedeflerine ulaşmak için havza bazında yönetimi gerekli kılmıştır. Havza bazında yönetim
diğer bir ifadeyle entegre su yönetimi, suyun yönetiminin ekolojik ve sosyal bir bütünlük
içerisinde su sistemlerinin planlanmasını, organizasyonunu ve kontrolünü ele alan işlevleri
içermektedir (Grigg, 1999; Harmancıoğlu, 2003).
Entegre havza yönetiminde sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılması için su
kaynaklarının miktarı ve kalitesi büyük bir önem arz etmektedir. Havza bazında su
kaynaklarının miktarı ve kalitesinin düzenli olarak izlenmesi, mevcut ve gelecekteki
durumuyla ilgili saptamaların yapılması gerekliliği nedeniyle Gediz havzasında kalite gözlem
çalışmaları yapılmaktadır. Havza özellikle evsel, endüstriyel ve tarımsal kaynaklı kirlilik ile
karşı karşıyadır.
Sunulan çalışmada, Ege Bölgesinde önemli bir yere ve ciddi bir ekonomik potansiyele sahip
Gediz havzasının yerüstü su kaynağı olan Gediz nehri ve kollarının su kalitesi açısından
mevcut durumu belirlenmeye, parametrik olmayan yöntemlerle (non parametrik) eğilim
analizi yapılarak sonuçlar irdelenmeye çalışılmıştır.